Strona główna - Blog - Następny Poprzedni Udostępnij Powiązane artykuły

Każdy naukowiec poświęca dużo czasu na przygotowanie różnych prac: licencjackiej, magisterskiej, inżynierskiej czy doktorskiej. Poza tym ważną częścią działalności jest publikowanie wyników badań w czasopismach naukowych, co wiąże się także ze zdobywaniem punktów. To wszystko wymaga wielkiego zaangażowania i wysiłku, a oczywiście nie każdy badacz ma łatwość pisania. Dlatego często sama myśl o tym, że trzeba napisać artykuł, może być przyczyną stresu i bezsennych nocy.

Pocieszająca w tej sytuacji jest świadomość, że nie jesteśmy zależni od naszych literackich zdolności, a pisania artykułów można się nauczyć. Warto pamiętać, że artykuł naukowy ma pewną stałą strukturę. Jeśli się jej trzymamy, wtedy łatwiej opanować chaos, który może rodzić się w naszej głowie.

Pomocą jest stosowanie systemu APA, czyli pewnych określonych sposobów cytowania, zapisów bibliografii, przypisów, wstawiania tabel i wykresów itp. System APA ułatwia wyszukanie naszego artykułu w internecie, a co za tym idzie – przyczynia się do zwiększenia ilości cytowań. Jest to system uniwersalny i międzynarodowy, bardzo czytelny, a zarazem łatwy do opanowania.

Każdy artykuł naukowy zaczyna się od abstraktu. Jest to rodzaj streszczenia, które ma określoną strukturę. Muszą znaleźć się w nim: wprowadzenie, cel, materiały i metody, wyniki, wnioski. Na koniec podajemy słowa kluczowe (5–8). Trzeba pamiętać o przetłumaczeniu abstraktu na język angielski.

Drugą zasadą jest podanie naszej afiliacji, czyli nazwy uczelni i wydziału, w którym jesteśmy zatrudnieni, a także adresu mailowego i numeru ORCID. Te dane umieszczamy w przypisie dolnym.

Artykuł jest w pewnym sensie rozszerzeniem abstraktu, a jednocześnie warto trzymać się trójdzielnego schematu pisania znanego ze szkoły podstawowej. Oznacza to, że powinien mieć wstęp, rozwinięcie i zakończenie. We wstępie podajemy ogólne informacje oraz cel, dla którego podjęliśmy badania. W rozwinięciu, będącym najbardziej rozbudowaną częścią artykułu, zwykle przytacza się przegląd literatury przedmiotu, przedstawia metody badania oraz dane, które się uzyskało. W zakończeniu wyciągamy wnioski, można też porównać je z wynikami innych naukowców oraz przedstawić propozycje dalszych badań.

Na koniec podajemy bibliografię, a w niej wszystkie publikacje, z których korzystaliśmy. Oznacza to, że do każdej publikacji, która znajduje się na liście, musi znaleźć się przypis w tekście.

Warto zadbać o poprawność językową, ponieważ bardzo ułatwia ona odbiór naszej pracy. Zależy nam przecież na tym, aby jak najwięcej osób dowiedziało się o naszych odkryciach. Poprawność nie oznacza jednak konieczności używania trudnych, niezrozumiałych zwrotów czy wyrażeń. Czasami są one potrzebne, ale warto myśleć o tym, że to nie trudne słowa sprawiają, że artykuł jest naukowy, ale nasza wiedza, zdobyta podczas studiowania literatury oraz w wyniku przeprowadzonych badań.

W języku polskim istnieją dwie normy poprawności językowej, są to norma wzorcowa, stosowana w sytuacjach oficjalnych, i norma użytkowa, charakterystyczna dla języka potocznego, codziennego. Ogromna większość naszych wypowiedzi mieści się w obu tych normach jednocześnie. Istnieją też takie wyrażenia, które są dopuszczalne jedynie w normie użytkowej (np. czytam tą książkę). W języku mówionym występuje wiele wyrażeń, które znajdują się poza obiema tymi normami (np. w każdym bądź razie, pod rząd). Oczywiście w pracach naukowych stosujemy się do normy wzorcowej. Nie chodzi jednak o niepotrzebne komplikowanie. Wręcz przeciwnie, największą trudnością w czytaniu takich tekstów jest ich przeładowanie niezrozumiałymi słowami i zwrotami. Czytelnik musi wielokrotnie czytać jedno zdanie, aby je zrozumieć, a czasami nawet okazuje się to niemożliwe. Na szczęście istnieją sposoby, które pomagają zapobiegać takim sytuacjom:

1. Przede wszystkim warto stawiać na krótkie, zwięzłe zdania. Jeśli jedno zdanie ciągnie się przez 7–10 linijek, to jest niemal pewne, że będzie ono trudne w odbiorze. Długie zdania dobrze jest podzielić na dwa, a nawet trzy krótsze.

2. Zastanowić się, czy trudne lub branżowe słowa można zastąpić prostszymi (np. zamiast realizacja odbioru śmieci można napisać odbiór śmieci).

3. Pamiętać, że interpunkcja ma znaczenie. Wstawianie przecinków oraz innych znaków jest czasami kłopotliwe. Jeśli nie jesteśmy pewni, warto tak przeredagować zdanie, aby było ono prostsze i nie wymagało podejmowania trudnych decyzji interpunkcyjnych. Można też odszukać w zdaniu wszystkie orzeczenia (czyli czasowniki w formie osobowej) i zobaczyć, czy zdania podrzędne są oddzielone przecinkami.

4. Przeczytać zdanie po napisaniu i zastanowić się, czy nie ma tam wtórnych związków składniowych. Są to takie konstrukcje, które pojawiają się przez przypadek i powodują, że zdanie jest rozumiane inaczej, niż chciał tego autor. Na przykład: Pasta do zębów dla dzieci z fluorem. Czy to dzieci mają mieć fluor? Pobity cudem doszedł do domu. Czy można kogoś pobić cudem?

5. Podobnym problemem są wyrażenia z homonimią, kiedy dopełnienie jest w mianowniku, np. dziecko gryzie szczenię (nie mamy pewności, kto kogo gryzie). W przypadku tekstów naukowych często występują jednak pojęcia abstrakcyjne, dlatego wychwycenie homonimii bywa trudne, jak na przykład w zdaniu: Konflikt spowodował przerzut uchodźców. Po zastanowieniu się wiemy, że to konflikt jest przyczyną, ale jednak potrzebujemy chwili (niektórzy krótszej, inni dłuższej), aby w naszym umyśle pojawił się prawidłowy sens tego zdania. Aby pozbyć się homonimii składniowej, najłatwiej użyć strony biernej (Przerzut uchodźców został spowodowany przez konflikt). Jednak ze względu na to, że w języku polskim bardziej naturalna jest strona czynna, zachęcam do większej kreatywności w poszukiwaniu rozwiązań (np. W wyniku konfliktu doszło do przerzutu uchodźców).

6. Innym częstym błędem jest nadużywanie wyrazów, które w założeniu mają podnieść poziom językowy, a w rzeczywistości jedynie utrudniają odbiór i zrozumienie tekstu. Takimi słowami są na przykład: stanowić, dokonywać, posiadać. Lepiej być niż stanowić, robić coś niż dokonywać, mieć niż posiadać.

7. Oczywiście należy też unikać błędów językowych, neologizmów, które mogą budzić zdziwienie (np. niektóre feminatywy), czy nieprawidłowych, ale nagminnie używanych form typu zaopiekowany.

Wszystko to jest ważne, aby nasz tekst był zrozumiały dla czytelnika, bo przecież nie piszemy artykułów tylko dla siebie albo dla punktów. Każdy z nas woli czytać teksty łatwe w odbiorze, a ich lekkość wcale nie oznacza, że nie są one wartościowe. Wręcz przeciwnie, często zawierają wiele cennych informacji, są odkrywcze i wnoszą do świata nauki przełomowe zmiany. Natomiast zwykle brak kompetencji próbuje się ukryć pod zawiłym, skomplikowanym językiem.

Anna Korycińska

Fot. Łucja Korycińska

Tworzymy przestrzeń dyskursu o rodzinie, wychowaniu i edukacji, a także inspirujemy do poszukiwania rozwiązań wychowawczych dla przedstawicieli praktyki. Zapraszamy do kontaktu Kontakt

Ułatwienia dostępu

Tworzymy przestrzeń dyskursu o rodzinie, wychowaniu i edukacji, a także inspirujemy do poszukiwania rozwiązań wychowawczych dla przedstawicieli praktyki.

Spotkajmy się w mediach społecznościowych

Promujemy osiągnięcia polskiej myśli teoretycznej i praktycznej w zakresie rodziny, wychowania i edukacji w środowisku polskich teoretyków i praktyków.

Administratorem danych osobowych jest Wirtualny Uniwersytet EDUsfery Sp. z o.o., ul. Drukarska 45/38, 53-311 Wrocław, KRS 0001014962, REGON 524280873, NIP 8992949503, posiadający status małego przedsiębiorcy w rozumieniu Ustawy z dnia 8 marca 2013 roku o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych (Dz.U. z 2022 r. poz. 893 z późn. zm.). Kontakt możliwy jest z Administratroem pod adresem poczty elektronicznej: wydawnictwo@edusfera.press, nr tel: +48 500 858 921. W Polityce Prywatności Administrator informuje o celu, okresie i podstawach prawnych przetwarzania danych osobowych, a także o prawach jakie przysługują osobom, których przetwarzane dane osobowe dotyczą, podmiotom którym Administrator może powierzyć do przetwarzania dane osobowe, oraz o zasadach zautomatyzowanego przetwarzania danych osobowych, w tym ich profilowaniu

Wszelkie prawa zastrzeżone